Op zoek naar een unieke excursie vanuit Caïro met kinderen? Egypte staat bekend om zijn piramides en drukke straten, maar net buiten de hoofdstad ontdek je een totaal andere wereld. In de Al Fayoum-oase (ook geschreven als El Fayoum en als Fajoem-oase) ervaar je de stilte van de woestijn, wandel je met blote voeten door het zand en slaap je onder een adembenemende sterrenhemel. Een woestijnexcursie naar Al Fayoum is een perfecte combinatie van natuur, avontuur en ontspanning, met een vleugje geschiedenis. Dit onvergetelijke avontuur ligt op slechts een paar uur reizen en is een geweldige toevoeging aan je reis door Egypte met kinderen.
De Al Fayoum-oase: woestijn, water en fossielen
De Al Fayoum-oase is een oase – maar niet zoals je je die misschien voorstelt met een eenzame palmboom en wat water. Dit is een uitgestrekt gebied ten zuidwesten van Caïro, ongeveer 6.000 vierkante kilometer groot. Aan drie kanten wordt het omringd door woestijn, aan de vierde kant stroomt een zijtak van de Nijl, via een kanaal dat al in de tijd van de farao’s werd aangelegd. De oase ligt diep: zo’n 42 meter onder zeeniveau. Geen natuurlijke bron, geen verborgen waterlaag – maar een eeuwenoude connectie met de rivier die Egypte al millennia voedt.
Het bekendste meer in de regio is het Qarunmeer, maar de oase bestaat eigenlijk uit meerdere meren die op verschillende hoogtes liggen. Via een complex systeem van oude kanalen en moderne irrigatie zijn deze meren met elkaar verbonden, waardoor het water circuleert. Vooral het gebied rondom Wadi El Rayan, met zijn twee lagergelegen meren en kunstmatige watervallen, is bijzonder. Dit water komt vanuit het hoger gelegen Qarunmeer en stroomt naar beneden via sluizen en natuurlijke rotsplateaus.
Het water zorgt voor leven. En dat zie je onderweg. Zodra je de oase nadert, veranderen de kleuren. De aarde wordt groener, akkers met tomaten en dadelpalmen strekken zich uit tot aan de horizon. Je ziet boeren op ezels en kinderen die zwaaien langs de kant van de weg. Er wonen maar liefst drie miljoen mensen in en rondom Al Fayoum. Een landschap vol tegenstellingen: zandvlaktes en flamingo’s, fossielen en watervallen, stilte en leven.
De woestijnexcursie
Onze gids Hamada – een opgewekte Egyptenaar die vloeiend Nederlands spreekt – haalt ons ’s ochtends vroeg op bij het hotel. We vertrekken in een robuuste 4×4-jeep, de zon staat nog laag en de stad is al in volle gang. Al snel verandert het uitzicht. Tussen de flats door zien we ineens in de verte de piramides van Gizeh opduiken. Het is de eerste keer deze reis dat we ze zien, en dat moment is magisch. Wauw!
Niet veel later rijden we langs een indrukwekkende stad van mausolea — de zogenaamde City of the Dead. Kilometerslang strekt deze begraafplaats zich uit. De gebouwen lijken bijna bewoonbaar, en sommige zijn dat ook: families leven hier tussen de graven. Het is een bizar gezicht en een kant van Egypte die je zelden ziet.
We rijden verder, de stad uit. De wegen worden rustiger, het landschap verandert. Hamada vertelt onderweg ontspannen over het leven in Egypte. Niet te veel, niet te weinig. Precies goed. Bij het laatste tankstation maken we een stop: plassen, koffie, thee, en een tas vol koekjes later stappen we weer in. De weg is prachtig. Je ziet het zand over het asfalt waaien, het landschap wordt steeds leger. Dit voelt als het begin van iets bijzonders.
De Watermeloenvallei: fossielen in de stilte
Onze eerste echte stop is in de Watermeloenvallei, een naam die tot de verbeelding spreekt – en het landschap stelt niet teleur. Grote ronde rotsblokken liggen verspreid over een vlakke zandvlakte. Hamada legt uit dat deze plek miljoenen jaren geleden een oceaan was. Naar schatting zo’n 30 tot 40 miljoen jaar terug, toen deze regio nog onder water stond. De ronde rotsformaties ontstonden door erosie en wind. En wie goed kijkt, ziet dat de bodem bezaaid ligt met fossielen: versteende schelpen, koraal en soms zelfs botresten van zeezoogdieren. Onze zoon is meteen op speurtocht. In elke hand houdt hij iets vast wat ooit de zee bewoonde.
Hamada vertelt dat het gebied ooit tien keer groter was. Door klimaatverandering veranderde het water van zoet naar zout, waardoor het ecosysteem en de aanwezige vissensoorten zich moesten aanpassen. Wat achterblijft, is een soort buitenaards landschap – sereen, leeg en adembenemend mooi. En wij zijn er helemaal alleen.
Langs de meren en watervallen van Al Fayoum
De route slingert ons langs de verschillende meren van Al Fayoum. Telkens maken we een korte stop: soms om gewoon even te kijken, soms om met de voeten in het water te staan of even stil te worden van het uitzicht. De meren liggen op verschillende hoogtes en zijn met elkaar verbonden via kanalen en sluizen, waardoor je onderweg steeds weer een ander perspectief hebt. Bij de kunstmatige waterval van Wadi El Rayan blijven we iets langer hangen. Aan de hoeveelheid marktkraampjes te zien is dit een bekende stop voor veel reizigers.
Wadi El Hitan: de walvissen in het zand
Pas tegen de middag komen we de eerste andere jeeps met toeristen tegen. En dat is niet zo vreemd, want een van de absolute highlights van deze excursie is de Walvisvallei – of zoals het officieel heet: Wadi El Hitan. Een plek waar de tijd letterlijk in het zand ligt. Miljoenen jaren geleden lag hier een tropische zee. Nu is het een uitgestrekt woestijnlandschap met fossielen van oerwalvissen, haaien, vissen en andere zeedieren die hier ooit rondzwommen. Sommige van die walvissen hadden zelfs nog achterpootjes – een fascinerend voorbeeld van de overgang van land- naar zeezoogdier. Evolutie, op een presenteerblaadje van zand en tijd.
We starten ons bezoek in het kleine museum aan het begin van het gebied. Hier ligt het best bewaarde skelet van een Basilosaurus isis, bijna 18 meter lang, samen met een iets kleinere maar minstens zo indrukwekkende Dorudon. Een korte, goed gemaakte videopresentatie neemt je mee naar de prehistorie: je ziet hoe het landschap ooit oceaan was en hoe dit gebied een van de belangrijkste vindplaatsen van fossielen ter wereld werd. Zelfs onze zoon kijkt geboeid toe.
Buiten kun je een gemarkeerde wandelroute volgen – een soort mini-hike van zo’n zeven kilometer – die je langs tientallen skeletten en versteende botten voert. Alles ligt gewoon in de openlucht. Alsof ze gisteren nog in zee zwommen. Wij besluiten om een stuk of zeven skeletten te bekijken. Niet omdat het niet boeiend is (dat ís het!), maar omdat onze buiken inmiddels flink beginnen te rommelen en de zon inmiddels volop schijnt.
Bij het restaurant naast het kleine museum schuiven we aan voor de lunch. Het is duidelijk een populaire plek onder excursiegroepen, maar ondanks de toeristische setting is de sfeer relaxed. En belangrijker nog: het eten is heerlijk. We krijgen een tafel vol lokale gerechten: romige hummus, versgebakken platbrood, een frisse bonensalade en een simpel maar smaakvol eiergerecht. Alles wordt geserveerd in kleine, kleurrijke schaaltjes – en dat brengt ons meteen op ideeën. In het winkeltje naast het restaurant bekijken we het handbeschilderde aardewerk van dichtbij. Deze regio staat bekend om zijn traditionele pottenbakkers en keramiek, en natuurlijk kunnen wij het niet laten. Met een paar zorgvuldig uitgekozen schaaltjes extra in de tas stappen we weer de zon in, klaar voor het volgende deel van het avontuur.
Overnachten in het bedoeïenenkamp
Zo’n uur voor zonsondergang arriveren we bij het bedoeïenenkamp, een verzameling eenvoudige tenten en hutten. Onze zoon heeft de sandboards al gespot nog voor de jeep stilstaat. Zodra we onze tassen in de kamer hebben gezet – een basic maar knusse ruimte – staan we met drie boards aan de voet van een zandheuvel naast het kamp. Onze zoon heeft nog nooit op een snowboard gestaan, maar dat lijkt hem niet te deren: zonder aarzeling glijdt hij in één vloeiende beweging de heuvel af. Zijn eerste poging is meteen raak. Steeds opnieuw klautert hij naar boven met een rood gezicht en een hele grote glimlach. Ook ik waag me aan een afdaling. Wauw, wat gaat dat hard!
Na een uurtje rennen, rollen en glijden in het zand begint de zon langzaam te zakken. De lucht verandert van oranje naar inktzwart. Over ons hoofd trekken tientallen vogels voorbij. Het wordt snel donker, en nog sneller stil.
Onze zoon zit inmiddels van top tot teen onder het zand. We spoelen hem af met ijskoud water in de badkamer – even doorbijten – maar het helpt. Let op: er zijn geen handdoeken in de kamer, dus neem die zelf mee.
Het diner wordt geserveerd onder een overkapping, op lage kussens rondom lage tafels. En weer verschijnen er tientallen schaaltjes: rijst, groente, hummus, gestoofde linzen en een warme stoofpot. Eenvoudig, maar overheerlijk. Terwijl wij nog nagenieten, begint bij de vuurplaats een groot kampvuur te knetteren. De avond is inmiddels flink afgekoeld – zelfs met onze truien en windjacks is het fris – dus we schuiven dankbaar aan bij het vuur.
Er wordt een metalen pot water midden in de vlammen gezet en even later krijgen we een kopje dampende, mierzoete bedoeïenenthee in onze handen gedrukt. In het winkeltje eerder die dag kochten we een zak marshmallows, en die komen nu goed van pas. Jonah prikt ze op een stokje en roostert ze boven de vlammen.
En dan… dan kijken we omhoog. Honderden sterren vullen de hemel. Zo helder!
De volgende dag: zonsopkomst en terug naar Caïro
De volgende ochtend gaat de wekker vroeg. Het is ijskoud. Echt koud. Alle lagen die ik heb gaan aan – pyjama, kleding, trui, jas en sjaal. Buiten kleurt de lucht langzaam roze. Dan oranje. Dan goud. En ineens is daar weer de zon, als een vurige bol boven de zandheuvels. De stilte is opnieuw tastbaar.
Na het ontbijt – simpel maar lekker – stappen we weer in de jeep. We rijden terug richting de stad, met zand in onze schoenen en een hoofd vol herinneringen.
Praktische tips bezoek Al Fayoum
Onze reis door Egypte stelden we zelf samen, met een week verblijf in Caïro als uitvalsbasis voor dagtrips en excursies. Omdat we met onze tienjarige zoon reisden, kozen we bewust voor een Nederlandstalige gids. Zo kwamen we uit bij Kingfisher Reizen, een organisatie die maatwerk biedt. De excursie die wij boekten is inclusief een gids, chauffeur, jeep (4×4 uiteraard), maaltijden én een overnachting in een bedoeïenenkamp. Liever een dagtrip of met een groep op pad? Bekijk dan verschillende tours via GetYourGuide.
We werden opgehaald bij ons hotel in Caïro, en aan het einde van de tweede dag keurig afgezet bij een andere verblijfsplek aan de andere kant van de stad. Ideaal. Onze backpacks gingen gewoon mee — op het dak van de jeep. Reis je terug naar hetzelfde hotel, dan is een daypack voldoende.
Wat handig is om mee te nemen? In elk geval: zonnebrand, een zaklamp of hoofdlampje, warme kleding (het koelt flink af ’s avonds!), zakdoekjes voor de basic toiletvoorzieningen, muggenspray en snacks. De meeste jeeps maken een laatste stop bij een tankstation voordat je echt de woestijn in rijdt. Hier vind je koffie, thee, koekjes én een toilet. Wij sloegen daar gretig onze mini Digestives in.
Deze woestijnexcursie bleek een van de mooiste ervaringen van onze Egyptereis. Niet alleen vanwege de indrukwekkende natuur, maar juist ook vanwege de rust. Het zijn niet alleen de landschappen die indruk maken, maar vooral het gevoel dat je even helemaal weg bent van de bewoonde wereld.
Meer tips nodig? Lees ook onze andere blogs over Egypte met kinderen.
